Ի՞ՆՉ Է ՎԻՏԱՄԻՆ D -Ն

Վիտամին D-ն ( կալցիֆերոլ ) ճարպերում լուծվող կենսաբանորեն ակտիվ նյութերի խումբ է, որոնք առաջանում են ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների ազդեցության տակ կամ սննդի հետ մտնում են մարդու օրգանիզմ։ Ցավոք, մարդկանց մեծ մասը չեն կարող «պահել» վիտամին D-ի անհրաժեշտ մակարդակը ամառային զբոսանքների կամ ծովափնյա արձակուրդների ժամանակ. քանի որ վիտամին D-ի ազդեցությունը թողնում է մոտ 15 օրից: Բայց կարևոր է ծայրահեղությունների մեջ չընկնել և գիտակցաբար մոտենալ վիտամինների մակարդակի վերահսկմանը։

ՎԻՏԱՄԻՆ D -Ն ԹՎԵՐՈՎ

ՎԻՏԱՄԻՆ D -Ի ՕԳՈՒՏՆԵՐԸ

• Նպաստում է կմախքի նորմալ ձևավորմանը,
• ապահովում է օրգանիզմում կալցիումի և ֆոսֆորի փոխանակումը,
• խթանում է մկանային տոնուսը,
• բարձրացնում է իմունիտետը,
• անհրաժեշտ է վահանաձև գեղձի աշխատանքի և արյան նորմալ մակարդման համար,
• օգնում է մարմնին վերականգնել նյարդերը շրջապատող պաշտպանիչ թաղանթները,
• մասնակցում է արյան ճնշման և սրտի աշխատանքի կարգավորմանը,
• կարգավորում է քունը և կանխում դեպրեսիան,
• նվազում է սիրտ-անոթային հիվանդությունների ռիսկը:

ԿԱՐԵՎՈՐ Է: Վիտամինների ավելցուկը կարող է ոչ պակաս վտանգավոր լինել, քան պակասը, ուստի չափազանց կարևոր է իմանալ, թե որքանով է դա անհրաժեշտ յուրաքանչյուր դեպքում: Դրա համար արյան մեջ վիտամին D-ի պարունակության վերլուծություն կա: Դրա հիման վրա բժիշկը որոշում է ցանկալի դոզան, տալիս է առաջարկություններ։

Դեղորայք ընդունելուց առաջ խորհուրդ է տրվում ստուգել վիտամին D-ի պարունակությունը արյան մեջ 6-12 ամիսը մեկ անգամ՝ առանց ախտորոշման դժվար է որոշել օպտիմալ դեղաչափը:

ԻՆՉՈ՞Վ Է ՎՏԱՆԳԱՎՈՐ ՎԻՏԱՄԻՆ D-Ի ԴԵՖԻՑԻՏԸ

• Մաշկային հիվանդություններ ( փսորիազ, էկզեմա և այլն ), ավելորդ քրտնարտադրություն, վերքերի բուժման հետ կապված խնդիրներ։ Կլինիկական ապացույցներ կան, որ դա պայմանավորված է վիտամին D-ի պակասով,
• մասնակի ճաղատություն, մազաթափություն: Մազերի վատ վիճակի հարաբերակցությունը վիտամին D-ի ցածր մակարդակի հետ վաղուց ապացուցված է։ Ավելին, այս վիտամինի բարձր չափաբաժինները հաջողությամբ օգտագործվում են ալոպեկիայի բուժման համար,
• լնդերի արյունահոսություն, ավելի հաճախակի կարիես, ատամների կորուստ, էմալի զգայունության բարձրացում, անհարմարություն բերանում,
• իմունիտետի թուլացում, բակտերիալ և վիրուսային վարակներով վարակվելու հաճախակի դեպքեր: Եթե ​​դուք անընդհատ հիվանդ եք գրիպով, ապա պատճառը, ամենայն հավանականությամբ, վիտամին D-ի պակասն է: Երեխաների մոտ դրա անբավարարությունն արտահայտվում է հաճախակի թոքաբորբով, բրոնխիտով,
• ավելանում է հոգնածությունը, թուլությունը,
• մկանային-կմախքային համակարգի հետ կապված խնդիրներ՝ հոդերի ցավ, օստեոպորոզ, մկանային տոնուսի նվազում, ցնցումներ,
• վիտամին D-ի պակասը հանգեցնում է նրան, որ կալցիումը և ֆոսֆորը դուրս են մղվում ոսկորներից։ Մանկության տարիներին վիտամին D-ի անբավարարության ֆոնին զարգանում է ռախիտ, մեծահասակների մոտ՝ ոսկրային հյուսվածքի փափկացում ( օստեոմալացիա ),
• դեպրեսիվ վիճակներ և այլ հոգեկան խանգարումներ: Ավելի քան 600 ուսումնասիրություններ են եղել, որոնք ապացուցում են դրանց կապը վիտամին D-ի պակասի հետ:

ՎԻՏԱՄԻՆ D -Ի ԴԵՖԻՑԻՏԻ ԱԽՏԱՆԻՇՆՆԵՐՆ ԵՆ

Վիտամին D-ի պակասի հիմնական ախտանշաններն են.

• վատ տրամադրությունը,
• ուժերի նվազումը,
• կա անհանգստություն ոսկորներում և մկաններում,
• տեսողական սրության նվազումը,
• քրտնարտադրության ավելացումը,
• հաճախակի մրսածությունը:

Ինչպես տեսնում եք, ախտանշանները սովորական են՝ շատերը դրանք կապում են հոգնածության, սեզոնային հիվանդությունների, սթրեսի հետ և ամենից հաճախ պատշաճ ուշադրություն չեն դարձնում դրանց:

ՎԻՏԱՄԻՆ D-Ի ԱՎԵԼՑՈՒԿԻ ՀԵՏԵՎԱՆՔՆԵՐՆ ԵՆ

Վիտամին D-ի գերդոզավորումը գրեթե ավելի վտանգավոր է, քան դրա պակասը։ Խորհրդային տարիներին կարծում էին, որ ավելի լավ է ունենալ ռախիտի մեղմ ձև, քան կալցիֆերոլի ավելցուկ: Հիպերվիտամինոզը կարող է լինել սուր կամ քրոնիկ: Երեխաների մոտ չափազանց շատ վիտամին D առաջանում է, եթե նրանք երկար ժամանակ ընդունել են վիտամին D-ի բարձր չափաբաժիններ։ Վիճակը կարող է վատթարանալ դեղամիջոցի նկատմամբ գերզգայունության պատճառով:

ՎԻՏԱՄԻՆ D-Ի ԱՎԵԼՑՈՒԿԻ ԱԽՏԱՆԻՇՆԵՐՆ ԵՆ

Հիպերվիտամինոզը կարող է լինել 2 տեսակ.

Սուր հիպերվիտամինոզ

Սուր հիպերվիտամինոզը առաջանում է երեխաների մոտ, եթե նրանք երկար ժամանակ ընդունել են վիտամին D-ի բարձր չափաբաժիններ։ Վիճակը կարող է վատթարանալ դեղամիջոցի նկատմամբ գերզգայունության պատճառով:

Ախտանիշներն են.

• անտարբերություն, ախորժակի բացակայություն, փորկապություն կամ փորլուծություն, սրտխառնոց, փսխում,
• գլխացավ, մկանների և հոդերի ցավեր, ցնցումներ,
• մարմնի ջերմաստիճանի և արյան ճնշման բարձրացում, դանդաղ զարկերակ, շնչառության շեղում:

Խրոնիկ հիպերվիտամինոզ

Զարգանում է կալցիֆերոլի թերապևտիկ չափաբաժիններով երկար ժամանակ, առնվազն վեց ամիս օգտագործելու արդյունքում:

Ախտանիշներն են.

• ախորժակի բացակայություն, անտարբերություն, քաշի ավելացման արագության նվազում կամ ընդհանրապես բացակայում,
• ոսկրային հյուսվածքի փոփոխություններ՝ կապված կալցիումի ավելացման հետ,
• արյան մեջ կալցիումի պարունակության ավելացում, ինչը հանգեցնում է նրան, որ հանքանյութը սկսում է նստել ներքին օրգանների արյունատար անոթների պատերին՝ երիկամներում, սրտում, թոքերում և այլն: Սա իր հերթին խաթարում է դրանց աշխատանք:

ՈՒ՞Մ Է ՀԱՐԿԱՎՈՐ ՎԻՏԱՄԻՆ D -Ն

ԻՆՉՈՒ՞ ԱՐԵՎԸ ԲԱՎԱՐԱՐ Չէ

Որպեսզի ձեր վիտամին D-ի մակարդակը նորմալ լինի, պետք է.

1. ապրել հասարակածին ավելի մոտ,
2. ողջ տարին շաբաթական երկու անգամ 15–30 րոպե տևողությամբ արևի տակ լինել,
3. դա պետք է անել ցերեկային ժամերին՝ մոտավորապես ժամը 10:00-15:00,
4. ունենալ բաց մաշկ ( որքան շատ է մելանինի պիգմենտ մաշկում, այնքան երկար պետք է մնաք արևի տակ՝ բավարար քանակությամբ վիտամին D ստանալու համար ):

1-ին և 2-րդ պայմանները հասանելի չեն բոլորին: Հայաստանում շատ քաղաքներ գտնվում են այն վայրերում, որտեղ արևի ուլտրամանուշակագույն ճառագայթումը բավարար չէ վիտամին D-ի լիարժեք սինթեզի համար: Ամպամած եղանակին կամ ստվերում ուլտրամանուշակագույն ճառագայթները միայն մասամբ են փոխանցվում։

3-րդ պայմանը վտանգավոր է. ինչպես գիտեք, այս ժամերին արևն առավել ագրեսիվ է մաշկի համար, մեծանում է այրվածքների և ավելի լուրջ հիվանդությունների վտանգը:

Ինչ վերաբերում է 4-րդ պայմանին, ապա ընդհանրապես կապ չունի, թե ինչ գույնի է մաշկը, եթե այն տարվա վեց ամիսը թաքնված է անձրևանոցների ու մուշտակների տակ։ Ուստի հնարավոր է և անհրաժեշտ է լրացնել մարդուն անհրաժեշտ նման վիտամինի պակասը` առաջին հերթին սնվելու միջոցով։

Ո՞Ր ՄԹԵՐՔՆԵՐՆ ԵՆ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՒՄ ՎԻՏԱՄԻՆ D

Քիչ մթերքներ են հարուստ վիտամին D-ով: Գոյություն ունի դրա երկու հիմնական ձև.

• վիտամին D2 — առկա է արևի լույսի կամ ուլտրամանուշակագույն ճառագայթման ենթարկված բույսերի, սնկերի և խմորիչների մեջ.
• վիտամին D3 — հայտնաբերվել է կենդանական ծագման մթերքներում՝ ձուկն ամենահարուստն է դրանով:

ԻՆՉՊԵ՞Ս ԵՆ ԵՐԵԽԱՆԵՐԸ ԸՆԴՈՒՆՈՒՄ ՎԻՏԱՄԻՆ D

ԵԶՐԱԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆ

Ինչպես տեսնում եք, վիտամին D-ն զգալի դեր է խաղում առողջության պահպանման գործում: Դրա քանակը օպտիմալ մակարդակի վրա պահելու համար բաց մի թողեք արևոտ եղանակին զբոսանքի գնալու հնարավորությունը: Կերեք ավելի շատ այս վիտամինով հարուստ մթերքներ, հատկապես ձուկ: Մի արհամարհեք բժշկի խորհուրդը և թեստեր հանձնելը, այնպես որ դուք հստակ կիմանաք, թե որքան վիտամին D և ինչ չափաբաժնով է ձեզ անհրաժեշտ:

Էջի Ասույթը

Լավ ծիծաղն ու երկար քունը լավագույն բուժումն են

— Իռլանդական ասացվածք